Bulgurun Faydaları...
Tarihi 4000 yıl öncesine dayanan bulgur, insanoğlunun en eski besin maddelerinden biridir. Ayrıca, sağlık açısından da oldukça zengin. Bulgurun faydaları saymakla bitmez. Nasıl mı?
Bulgur çözünebilen ve çözünemeyen lifler bakımından oldukça zengindir. Karbonhidrat değeri düşük, protein değeri yüksektir. Bunun dışında B1, B6 vitaminleri ve Niasinden zengin bir besin maddesidir. Bulgurda bulunan lifler, içerisinde bulunan selüloz, pektin ve sakız gibi yapılarla vücuttaki sistemlerin üzerinde dengeleyici etkisi olan maddelerdir. Suda çözünebilen lifler, kan şekerini kontrol ederek kolesterolü düşürmektedir. Sağlık otoriteleri lifli besinlerin ayrıca kanseri önlediğini de tespit etmişlerdir.
Lifli besinler diğer besinlere oranla daha fazla tokluk hissi vererek kilo vermeyi hızlandırmaktadır. Ayrıca günlük su ihtiyacını da artırdığından bol su içilmesini sağlamaktadır. Sağlıklı bir insanın günde yaklaşık 20-30 gram life ihtiyacı vardır. Bulgurda bulunan B1 vitaminleri, sinir ve sindirim sisteminde önemli rol oynamaktadır. Örneğin; beriberi hastalığı B1 yetersizliği sonucu görülen bir hastalıktır ve önlenmesi için düzenli olarak tahıl ürünleri tüketilmesi gereklidir.
Zayıflama diyetlerinde, kolesterolü yüksek olan kişilerde ekmek yerine tüketimi teşvik edilir. Kuru baklagillerle birlikte alındığında protein kalitesi artmaktadır. 2 yemek kaşığı pişmiş bulgur kalori yönünden 1 dilim (25gr) ekmeğe eşdeğerdir. Çölyak hastaları için yüksek oranda gluten içerdiğinden kesinlikle önerilmez.
Anadolu'nun vazgeçilmezidir bulgur. Sofaralardan eksik olmayan baş tacıdır. Afiyetle yediğimiz bu besinin insan sağlığı için ne gibi faydaları olduğunu okumuş muydunuz hiç. Bulgurun faydalarını sizler için derledik
Bulgur nasıl yapılır?
Bulgur, buğdayın kaynatılması, kurutulup kabuğunun soyulması ve değirmende öğütülmesiyle elde edilir.Tahıl grubu beslenme pramidinin tabanında yer alan bulgur, sağlıklı beslenmenin vazgeçilmez gıdalarından biridir.
Protein deposu
Sadece su ve buğdaydan oluşur ama protein, mineral, vitamin, posa ve lif açısından oldukça zengindir...Bunların yanında karbonhidrat değerinin düşük olması da onu değerli bir besin haline getirir.Sarı ve esmer olmak üzere 2 tür bulgur vardır ancak boyutlarına göre de pilavlık ya da köftelik olarak ayrılırlar.
Faydaları:
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kansere karşı koruyucu özelliktedir.
B vitamini deposudur.
İçerdiği B1 vitamini, sinir ve sindirim sisteminin güçlenmesine yardım eder.
Çinko, magnezyum ve krom gibi mineraller içerir
Günlük lif ihtiyacı 1 tabak bulgurla karşılanabilir.
İçerdiği folik asit, anne karnındaki bebeğin zeka gelişimi üzerinde etkilidir.
Kan şekerini yükseltmez.
Şeker hastalarına iyi gelir.
Kilo aldırmaz.
Hazmı kolaylaştırır.
Protein değeri pirinçten daha zengin
Doktorlar bulgurun, vitamin ve protein yönünden pirince oranla daha zengin olduğu da bildiriliyor.Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü'nce yapılan bir araştırmaya göre, bulgur, pirince göre 4 kat kalsiyum, 4 kat demir, 2 kat fazla protein içeriyor.
Araştırmada, 100 gram pirinç ve bulgurun, öncelikle enerji yönünden karşılaştırıldığı belirtilerek, şöyle denildi:
Bulgur, insan vücuduna 350, pirinç ise 360 kalori enerji veriyor.
Protein yönünden karşılaştırdığımızda, bulgurda 12,5 gram, pirinçte 6,7 gram protein bulunduğunu görülüyor.
Pirinçteki 10 miligram kalsiyuma karşılık, bulgurda 40 miligram kalsiyum mevcutdur.
Pirinç, 0.9 miligram demir, 0,08 miligram B1 vitamini, 0,03 miligram B2 vitamini, 1,6 miligram niasin, bulgur ise 3,5 miligram demir, 0,4 miligram B1 vitamini, 0,04 miligram B2 vitamini ve 4,3 miligram da niasin içeriyor.
Demir oranı ıspanakdan daha fazla
Bulgurda, bazı sebzelerden daha çok demir bulunduğu da kaydedilen araştırmada, "Vücudunda demir eksikliği bulunanlara ıspanak yemeleri öğütlenir. Fakat porsiyon yününden karşılaştırıldığında, ıspanakta 3,2 miligram, bulgurda ise 3,5 miligram demir olduğu görülür.
Vitamin ve protein yönünden pirinçten daha zengin olan bulgurun, fiyat yönünden daha ucuz olduğuna da işaret edilen araştırmada, bulgur tüketilerek, vücudun ihtiyacı olan vitamin ve proteinin daha ucuza karşılanabileceği kaydedildi.
Bulgurun tarihçesi
Dünyada ilk işlenen gıda maddelerinden biri olan bulgur, Moğol İmparatoru Cengiz Han'ın seferlerinde ordu erzakları arasında yer almıştır.
ÇİN'DE KUTSAL BİTKİLERDEN BİRİ
MÖ 2800'de Çin İmparatoru Shen Nung, bulgurun ana maddesi olan buğdayı; pirinç, darı, arpa ve soya fasulyesiyle birlikte beş kutsal bitkiden biri olarak belirlemiştir.
İNCİLDE DE GEÇİYOR
Hıristiyanların kutsal kitabı İncil de, eski Babil, Hitit ve İbrani halklarının 4 bin yıl önce, Mısırlıların ve Doğu Akdeniz'de kurulu diğer uygarlıkların da MÖ 1000 yılında pişirilip kurutulmuş buğdayı kullandıklarını göstermektedir.
DİĞER DİLLERDE BULGUR
Tarihte bulgur çeşitli isimlerle anılmıştır. Romalılar "cerealis", İsrailoğulları "dagan", diğer Ortadoğu halkları da "arisah" olarak adlandırmış, “arisah” ismi yine İncil de bu adla anılmaktadır.
İncil araştırmacılarına göre bulgur, yarı kaynatılıp güneşte kurutulmuş buğdaydan elde edilen ve "burghul", "burghoul", "balgour", "boulgur" gibi çeşitli şekillerde yazılan gıda maddesidir.
Bulgurun, kendisi gibi adı da binlerce yıl öncesinden bugüne kadar gelmektedir. Birçok Batı dilinde de bulgur, Ortadoğu halklarının kullandığı şekliyle, yani "bulgur" olarak geçmektedir.
ARAPLAR ALTIN BULGUR DİYOR
Arapça telaffuzdan dolayı, Arap ülkelerinde “burgul” olarak adlandırılmaktadır. Ermeni yemek kültüründe bulgurdan yapılan pilava altın pilav denmektedir.
Yine bazı bölgelerde bulgur, “ala, birghil, pourgoun (Cypriot)” olarak da bilinmektedir (Bayram ve Öner 2002, Haley ve Pence 1960, Kent 1975). Anadolu ve Mezopotamya'da doğup, dünyaya yayılan bulgur evrensel bir damak tadı olma yolundadır.
İşte bulgurla yapılan yemek çeşitleri
Kısır
Borani
Bulgurlu börek
İçli köfte
Bulgurlu pilav
Bulgurlu Semiz Otu